کد مطلب:173241 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:139
ناحیه مقدسه
«ناحیه» را عموما به حضرت ولی عصر - عجل الله تعالی فرجه الشریف - نسبت می دهند، ولی ممكن است اختصاص به خصوص آن حضرت نداشته باشد، بلكه اعم باشد؛ زیرا وقتی امام معصوم علیه السلام به خاطر مصالح، یا محدودیت ها، با مردم ارتباط مستقیم ندارند، «ناحیه ی مقدسه» گفته می شود، گرچه غالبا چنین تصور می شود كه زیارت معروف به «ناحیه مقدسه»، از ناحیه ی حضرت ولی عصر - عجل الله تعالی فرجه الشریف - رسیده است.
هنگامی كه در تاریخ آن دقت می شود، معلوم می گردد كه تاریخ صدورش - كه در سال 252 هجری است - مربوط به زمان حضرت امام هادی علیه السلام است؛ یعنی حدود چهار سال قبل از تولد حضرت ولی عصر علیه السلام می باشد.
احتمال دارد كه این زیارت، از ناحیه ی حضرت امام هادی علیه السلام باشد، زیرا تاریخ انشاء آن - كه نوشته شده است - درست با زمان ایشان مطابقت می كند. البته از جهات دیگر هم مؤیداتی وجود دارد، زیرا همان طور كه گفتیم وقتی نوعی محدودیت بوده، به صدور آن از جانب امام علیه السلام، «ناحیه» گفته می شده است، خواه دسترسی نداشتن به امام معصوم علیه السلام به خاطر محدودیت ملاقات باشد و خواه به علت غیبت معصوم علیه السلام؛ حضرت امام هادی علیه السلام نیز در محدودیت و تحت نظر بودند، و به همین خاطر مردم نمی توانستند خدمت ایشان برسند.
بر این اساس اگر كلام و مطلبی از ایشان صادر می شده، احیانا «ناحیه ی مقدسه» اطلاق می كرده اند.
نتیجه این كه لفظ «ناحیه» تنها اختصاص به پیام های حضرت ولی عصر علیه السلام ندارد.
از طرف دیگر در عصر و زمان آن حضرت علیه السلام، خلفاء و حاكمان ستمگر، حتی سعی در براندازی نام دودمان پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله و سلم داشتند و به خصوص می كوشیدند تا حماسه ی كربلا را كه حركت دهنده و آگاه كننده جامعه بود، از میان بردارند، لذا دستور محو نام آن ها و انهدام قبور مطهر شهدای كربلا را دادند و این قضیه در زمان متوكل عباسی در چند نوبت اتفاق افتاد و حتی محل مرقد مطهر حضرت سیدالشهداء علیه السلام و اصحاب باوفای آن حضرت را برای كشاورزی در نظر گرفتند.
امام هادی علیه السلام برای احیای آثار ائمه علیهم السلام در همان عصر، همان گونه كه به انشای «زیارت جامعه ی كبیره» پرداختند، به انشاء «زیارت شهداء كربلا» - كه با نام و خصوصیات قاتلین آن ها همراه بود - اقدام كردند، تا برای همیشه این نام ها در تاریخ زنده بماند و اگر اقدام صریح و شجاعانه ی آن حضرت نبود، از نام و خصوصیات آنان اطلاعی به ما نمی رسید.
بر اساس آن چه بیان شد، تاریخ زیارت شهداء (معروف به زیارت ناحیه) با زمان حضرت امام هادی علیه السلام مطابقت دارد.
مرحوم علامه مجلسی رحمه الله می نویسد:
تاریخ صدور زیارت كه سال 252 ذكر شده، چهار سال قبل از ولادت حضرت قائم علیه السلام است. [1] .
لذا ایشان احتمال داده است كه ازناحیه ی حضرت امام حسن عسكری علیه السلام باشد.
اما باید این نكته را دقت نمود كه این تاریخ صدور، با زمان امامت حضرت هادی علیه السلام منطبق است، و اگر چه امام حسن عسكری علیه السلام متولد شده بودند، اما هنوز به امامت نرسیده بودند، هر چند منافاتی ندارد كه امام حسن عسكری علیه السلام زیارتی را انشاء فرموده باشند.
هنگامی كه در تاریخ آن دقت می شود، معلوم می گردد كه تاریخ صدورش - كه در سال 252 هجری است - مربوط به زمان حضرت امام هادی علیه السلام است؛ یعنی حدود چهار سال قبل از تولد حضرت ولی عصر علیه السلام می باشد.
احتمال دارد كه این زیارت، از ناحیه ی حضرت امام هادی علیه السلام باشد، زیرا تاریخ انشاء آن - كه نوشته شده است - درست با زمان ایشان مطابقت می كند. البته از جهات دیگر هم مؤیداتی وجود دارد، زیرا همان طور كه گفتیم وقتی نوعی محدودیت بوده، به صدور آن از جانب امام علیه السلام، «ناحیه» گفته می شده است، خواه دسترسی نداشتن به امام معصوم علیه السلام به خاطر محدودیت ملاقات باشد و خواه به علت غیبت معصوم علیه السلام؛ حضرت امام هادی علیه السلام نیز در محدودیت و تحت نظر بودند، و به همین خاطر مردم نمی توانستند خدمت ایشان برسند.
بر این اساس اگر كلام و مطلبی از ایشان صادر می شده، احیانا «ناحیه ی مقدسه» اطلاق می كرده اند.
نتیجه این كه لفظ «ناحیه» تنها اختصاص به پیام های حضرت ولی عصر علیه السلام ندارد.
از طرف دیگر در عصر و زمان آن حضرت علیه السلام، خلفاء و حاكمان ستمگر، حتی سعی در براندازی نام دودمان پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله و سلم داشتند و به خصوص می كوشیدند تا حماسه ی كربلا را كه حركت دهنده و آگاه كننده جامعه بود، از میان بردارند، لذا دستور محو نام آن ها و انهدام قبور مطهر شهدای كربلا را دادند و این قضیه در زمان متوكل عباسی در چند نوبت اتفاق افتاد و حتی محل مرقد مطهر حضرت سیدالشهداء علیه السلام و اصحاب باوفای آن حضرت را برای كشاورزی در نظر گرفتند.
امام هادی علیه السلام برای احیای آثار ائمه علیهم السلام در همان عصر، همان گونه كه به انشای «زیارت جامعه ی كبیره» پرداختند، به انشاء «زیارت شهداء كربلا» - كه با نام و خصوصیات قاتلین آن ها همراه بود - اقدام كردند، تا برای همیشه این نام ها در تاریخ زنده بماند و اگر اقدام صریح و شجاعانه ی آن حضرت نبود، از نام و خصوصیات آنان اطلاعی به ما نمی رسید.
بر اساس آن چه بیان شد، تاریخ زیارت شهداء (معروف به زیارت ناحیه) با زمان حضرت امام هادی علیه السلام مطابقت دارد.
مرحوم علامه مجلسی رحمه الله می نویسد:
تاریخ صدور زیارت كه سال 252 ذكر شده، چهار سال قبل از ولادت حضرت قائم علیه السلام است. [1] .
لذا ایشان احتمال داده است كه ازناحیه ی حضرت امام حسن عسكری علیه السلام باشد.
اما باید این نكته را دقت نمود كه این تاریخ صدور، با زمان امامت حضرت هادی علیه السلام منطبق است، و اگر چه امام حسن عسكری علیه السلام متولد شده بودند، اما هنوز به امامت نرسیده بودند، هر چند منافاتی ندارد كه امام حسن عسكری علیه السلام زیارتی را انشاء فرموده باشند.
[1] بحارالأنوار، ج 101.